Saint-Exupéry, De onschuld vermoord(t),Team Burgardus

De onschuld vermoord(t) in de etalage

In september zal  de rechter Kustuitleen-etalage in de Beatrixstraat ingericht en vormgegeven worden door ‘team Burgardus’. Kunstenaars Elke van Rooy en Frits Smid laten zich inspireren door het leven en werk van de Franse schrijver Saint-Exupéry

Saint-Exupéry werd geboren als zoon van burggraaf Jean de Saint-Exupéry en van barones Marie Boyer de Fonscolombe. Hij kende een gelukkig begin van zijn jeugd tussen vijf broers en zussen. In 1904, Saint-Exupéry was toen vier jaar, stierf zijn vader plotseling door een herseninfarct. Hierdoor moest moeder Marie haar kinderen alleen opvoeden. De kinderen speelden veel samen, voerden theaterstukjes op en maakten muziek (viool en piano).

Saint-Exupéry werd, na mislukte studies, piloot in de vroege jaren 20. Hij verbrak zelfs zijn verloving om te kunnen vliegen en werd één van de Franse piloten die de destijds levensgevaarlijke postvluchten boven de Sahara uitvoerden. Daarnaast begon hij een carriëre als schrijver. Tijdens de oorlog vloog hij, ondanks zijn slechte lichamelijke conditie, bij de Vrije Franse Luchtmacht.

Op 31 juli 1944 keerde hij niet terug van een verkenningsvlucht met een Lockheed Lightning P38J  boven het Rhônedal. Vermoedelijk heeft Saint Exupéry, die bekend stond als een intense dagdromer, zich tijdens zijn vlucht laten verrassen door een Duitse aanval.

Als schrijver verwoordde hij zijn opvattingen over de natuur, de mens en de menselijke waardigheid.

De Kleine Prins, het boek dat hij schreef in 1943, was bedoeld voor kinderen maar heeft tot op heden ook talloze volwassenen weten te boeien. Blijkens de inleiding verwonderde hij zich over het gebrek aan fantasie bij ‘grote mensen’ en wat indruk op hen maakt: de buitenkant van mensen en dingen, tijdwinst, grote aantallen, in plaats van het wezenlijke wat een kind van nature zou herkennen. Ergens stelt hij dat “Des gens importants aiment des chiffres”.

De verteller van het verhaal, ook een piloot, ontmoet na een noodlanding in de Sahara woestijn een jongetje, de kleine prins. Het boekje bestaat uit allerlei fantasierijke verhaaltjes over de belevenissen van het wijze prinsje op andere planeten, inclusief de aarde met hun bewoners. observaties van de schrijver over de grotemensen-wereld en kleine belevenissen en dialogen in de woestijn.

”Bij jou kweken de mensen vijfduizend rozen in één tuin, zei het prinsje en ze vinden daarin niet wat ze zoeken .Nee, dat vinden ze niet, antwoordde ik. En toch zouden ze kunnen vinden wat ze zoeken in één enkele roos of in een beetje water. Ja, dat is zo, antwoordde ik. En het prinsje voegde eraan toe: Maar ogen zijn blind. Met het hart moet men zoeken.” De Kleine Prins, uitg. Ad. Donker, 21e druk 1991, blz. 79

Team Burgardus is bijzonder gefascineerd door de schoonheid, triestheid en wreedheid van de onschuld, die in in Saint-Exupéry’s werk centraal stond: de spanning tussen de weemoed naar de kinderlijke onschuld en het afgrijzen van de wreedheid die daar van uitgaat. De etalage als geheel is een ode aan de schrijver. De geëxposeerde werken zijn vrijwel allemaal los van elkaar te leen of te koop.